Vijf jaar geleden 16.000, vorig jaar 20.000 nieuwe titels op de Nederlandstalig markt. En dan begint het: van de uitverkoop over de ramsj naar de versnipperaar. Al die letters, al die woorden, al dat papier, al die bomen... De Leeskamersuppoost keerde zich om en weende bitter... Wanneer boeken afval worden.

Singer/songwriter Cat Stevens, die in 1979 moslim en Yusuf Islam werd, noemt de gebeurtenissen van 11 september the fruit of 'blind irreligious hatred' (They have hijacked my religion.) Daarmee stelt de man van Peace Train zich gelukkig totaal anders op dan in 1989 toen hij de fatwa tegen Salman Rushdie leek te verdedigen. (via SpikeReport)

Stevens/Islam heeft trouwens een mooie website waar het niet alleen gaat over zijn liefde voor de islam, maar ook over zijn Cat Stevens-periode (wij waren gek op Matthew & son, I love my dog en Granny!).

etc

Tariq Ali: Karl Marx led to my arrest as a terrorist in Germany.

Phillip Knightley: De oorlogsverslaggeving is terug bij Waterloo.

Ad van Liempt: Media kunnen pretenties niet waarmaken.

John Pilger: Hidden agenda behind war on terror.

Tim Lambon: We got into bed with the wrong'uns.

Christen-democratie en operettekunst

Waar christen-democraten de macht verliezen, gaan ze operettes opvoeren. In Nederland (CDA) duurt de operette al zeven jaar, met als voorlopig laatste bedrijf de steekpartij - met intriges her & der - rond het leiderschap van de partij (zie dossier in de Volkskrant en de NRC).

In Vlaanderen gaat het niet anders. Na maandenlange discussies hield voorzitter Stefaan De Clerck enkele weken geleden een groots opgezet showcongres, waarbij de leden gevraagd werd zich casual gekleed aan te melden. En de grootste nieuwigheid: de ampersand werd ingevoerd. De partij noemt zich voortaan CD&V!!! (Volgens een mandataris toch wel een naam met een groot C&A-gehalte, maar hebben ze niet juist in die winkelketen een grote keuze aan casual kledij?). Het werd de start van een nieuw bedrijf in de operette. De voorzitter luisterde vrijdag - geheel toevallig, via zijn mobieltje - een gesprek af dat ex-voorzitter en zelfbenoemd vernieuwer Johan Van Hecke met VLD-voorzitter Karel De Gucht had. Uiteraard zeggen de laatste twee dat dat gesprek nooit plaats had (diverse bijdragen in De Standaard).

Hoe politiek toch nog tot enig vermaak kan leiden voor de aandachtige voorbijganger, maar helaas: een afdoend middel tegen het Blok is het niet.

Wat luistert webloggend Nederland (en Vlaanderen)?

Donderdag ontvingen wij van HANK! het estafettestokje dat Tripleee als eerste uitgeworpen had. We gaven het door aan Wim de Bie, maar die laat weten dat hij geen muziek beluistert tijdens het loggen. Met enige vertraging geven we het stokje dus door aan Elise van Misdruk.

etc

V.S. Naipaul on his contentious relationship to Islam.

David Ignatius: The Psyche of bin Laden.

John Tirman: Unintended consequences.

Bij de opening van de quadriënnale Casino 2001 lijkt het ons aangewezen Jan Hoet te herinneren aan het trieste lot dat een kunstwerk van Damien Hirst onlangs in Londen overkwam: Cleaner dumps Hirst installation.

etc

Els De Temmerman: Zwart op wit. Een andere wereld.

P.J. O'Rourke: What Auden didn't know.

Rebecca Mead: The usual hate mail.

'Twee soorten mensen zijn er: zij die langzaam gek worden van een druppende kraan, een rammelende fiets of een klok die stelselmatig voorloopt en zij die daar subiet mee leren leven.' Uw Leeskamersuppoost hoort tot de eerste categorie. Bijvoorbeeld ook als Blogger het weer eens niet doet. Karel Knip daarentegen heeft het druppen zelfs leren liefhebben. Hij vraagt zich af waarom de ene druppel dip zegt en de andere dap. [Meer...]

In 1959 zei de dichter Paul Snoek in een interview: 'Sterven achter het stuur van een lichtblauwe racewagen, dat is de mooiste dood.' Op 19 oktober 1981, deze week twintig jaar geleden, knalde hij met zijn zwarte Alfa tegen een vrachtwagen. Hij was op slag dood. Yves T'Sjoen geeft een overzicht van zijn oeuvre: Het leven is geen meesterwerk. Drie gedichten bij het Poëtisch Liedgenootschap.

Op vrijdagavond durven wij ons nogal eens ontspannen met het zingen van liederen, een bezigheid die meestal aangenamer is voor de beoefenaar ervan dan voor de luisteraars. Uiteraard zingen wij van De Leeskamer geen ordinaire songs. Ons repertoire bestaat hoofdzakelijk uit de liederen van Professor V. Alan White. Solipsism's painless, Readin' Kripke, I can think clearly now en nog veel meer. Onder het motto 'Whereof one cannot sing, thereof one must be silent': Philosophy Songs, mét karaoke!

Vandaag en morgen in Amsterdam, zondag in de AB Brussel Crossing Border: jonge auteurs en muziekmakers uit binnen- en buitenland. Met voor het literatuurgedeelte een sterke afvaardiging van Dave Eggers' McSweeney's. Luaka Bop-opperhoofd David Byrne zal er voorlezen uit zijn pas verschenen boek Los pecados nuevos / The new sins. Byrne: Why I had to make this book.

etc

Thomas L. Friedman: We are all one.

Erno Eskens & Leon Heuts: De pijnlijke noodzaak van een werelddemocratie.

Axel Buyse: Nieuwe terroristen hanteren zelfde wereldbeeld.

Maurice Berger: De islam werkt als een spiegel.

Robert Fisk: Farewell to democracy in Pakistan.

etc etc

H.J.A. Hofland: Na de paniek.

Hubert Smeets: Wederopstanding der communisten.

Arianna Huffington: The Gary Conditization of the terror story.

Sophie Bessis: Les belles paroles de l'Occident.

Patrice Claude: Aziza, une esclave afghane de sept ans.

Douglas Coupland schafte zich, tgv de promotietournee voor zijn boek All families are psychotic, een digitaal fototoestel aan en hield een fotodagboek bij. Eerste hoofdstuk, interview Out of the ordinary, foto's An out of the ordinary photographer en meer foto's (klikken op Diary 2001).

Via niemsz, reutellog, Tsja, Ecritures, Whiskas, f:un[x]ium, 2birds, Bonga, Low, Bareuh!, Yannah, Mr Green, Puck, Actiereactie, Tussenhaakjes, Polskaya, Kiekens!, Buffie en HANK! ontving ik het stokje dat tripleee als eerste uitgooide. Welnu, deze ceedees zijn de laatste tijd wel eens te horen in de Leeskamer:

- Marc Moulin: Top Secret.

- Louis Chedid: Bouc Bel Air.

- Van Dyke Parks: Discover America.

Wat jij, Wim de Bie, leuke jazz?

etc

Naomi Klein: The real battle lines.

Rossi (McSweeney's): Days of awe.

Maureen Dowd: Going really postal.

Volgens the New Statesman is het - as the bombs fall, missiles fly and people live once more in fear - tijd om - aansluitend op Blairs Brighton speech - na te denken over een betere toekomst voor de wereld. Peter Jay, John Lloyd, Noreena Hertz, Julia Neuberger, Geoffrey Lean e.a.: A plan for the world.

Zaterdag a.s. opent Casino 2001, eerste quadriennale gewijd aan jonge kunstenaars in het SMAK Gent. En uiteraard is er een stunt bij van de conservator: Jan Hoet liet zich naakt fotograferen door Malerie Marder. Daarmee kan hij naast Kristien Hemmerechts en veel toneelacteurs in de gallerij van Naakte Culturele Vlamingen geplaatst worden. Voorbeschouwing: De muze in het gokhuis.

etc

Arundhati Roy: Brutality smeared in peanut butter.

Robert Fisk: This is not a war on terror. It's a fight against America's enemies.

Guy Verhofstadt: De wereldorde na 11 september.

André Grjebine: Mr Blair and Mr Bean.

Antonio Tabucchi: Italie: les fantômes du fascisme.

Nog tot 27 oktober: Shifting Tides - Cuban photography after the revolution in de Grey Art Gallery NYC. Village Voice recensie: Cuba See!

etc

David Grossman: Schrijver zijn in Israël. Een dagboek.

Robert Fisk: Obsession with bin Laden crosses all frontiers.

Flip G. Droste: Terreur en tolerantie.

Hendrik Hertzberg: Jitters.

En nu dus ook nog de AKO literatuurprijs voor Jeroen Brouwers. De man liet, onder het motto Literatuur is te chic voor al dat geklier en gekledder, eerder weten dat hij niet meer meedoet aan dat Prijzengedoe. Hij verklaarde zich wel steeds bereid het prijzengeld te ontvangen. Is hij daarom een literaire hoer, zoals Wim de Bie beweert? Geheime kamers is een prachtboek waar Brouwers het maximale prijzenrendement uit gehaald heeft en dat polemische stuk in VN/De Morgen (spijtig genoeg niet op zijn website) is me meer waard dan zijn aanwezigheid bij Sonja. Zie ook het Brouwers-dossier en de AKO-berichtgeving in de Volkskrant (nu het nog kan).

Hanif Kureishi ging op vakantie met de kinderen om ze beter te leren kennen. 'On holiday, your parents were always turning into people you didn't recognise and, I guess now in retrospect, you did the same from their point of view.' Een (reis?)verhaal anex herinnering: My family and other (strange) animals.

Retrospectieve Balthus (1908-2001) tot 6 januari in het Palazzo Grassi, Venetië. Recensie in Le Monde: De la provocation à la nostalgie.

Een mens leeft niet van cultuur alleen, er moet van tijd tot tijd ook gegeten worden. En daarvoor gaan wij van de Leeskamer graag te rade bij de koks van de BBC. Daar troffen wij goed nieuws: Naked Chef Jamie Oliver is terug met een nieuwe reeks en de laatste serie van Gary Rhodes wordt heruitgezonden. Allebei op dinsdag.

etc

Marc Chavannes: Post 911. Amerikaanse kunstenaars zoeken een antwoord.

Tad Friend: Oliver Stone's chaos theory.

John Le Carré: The making of a master criminal. (Franse versie vermeld op 17/10)

Erik van Ree: Vermaning aan de mensheid.

Odon Vallet: Un seul Dieu pour tant de haines.

Elsbeth Etty: De binnenlandse oorlog. (Over Rowan Atkinsons brief Religion as a fit subject for comedy.)

Mokhiber & Weissman: Three arguments against the war.

Telenet mag dan al de snelste zijn, vanavond is surfen een tergend traag spelletje patience. De statuspagina: 18/10/01 18:00 Momenteel zijn internationale sites zoals .com moeilijk bereikbaar. Dit probleem wordt onderzocht. Jammer maar helaas. Tot morgen (in Gent?).

[Vervolg] Jan Brokken over V.S. Naipauls weg naar de Nobelprijs: In V.S. Naipauls recentste boeken is de aankomst van belang, niet het vertrek. Na 11 september is Naipaul 'gearriveerd': niet als de beste West-Indische schrijver, maar als de beste Britse schrijver, precies zoals hij het graag hebben wou. [Meer...]

René Zwaap kijkt terug op vijftig jaar televisie in Nederland en stelt vast dat Marshall McLuhans global village precies andersom uitpakte (zijn Medium is the Message was ook eventjes ónze bijbel) : 'De wereld werd niet een dorp, het dorp werd de wereld.' Leven en lijden in de telecratie.

etc

André Fontaine: Autre siècle, autre monde.

James Ridgeway: White supremacists and the means of biowar.

Gilbert Roox: Oorlogen zijn helaas geen films.

H.J.A. Hofland: De kluts kwijt.

John Le Carré: Le théâtre de la terreur.

Robert Fisk: Promises, promises.

Thomas L. Friedman: Saudi Royals and reality.

Ook Max Pam bracht deze zomer zijn vakantie door in Ierland. Hij maakte een boottocht van Killaloe naar Enniskillen en las tijdens de reis het boek Wittgenstein's Poker van David Edmonds en John Eidinow. [Meer...]

etc

John Pilger: A war in the American tradition.

Anil Ramdas: Middeleeuwse held.

Maureen Dowd: Season of the Witch.

Robert Fisk: Slaughter of the innocent bolsters view that this is war against Islam.

Onlangs verscheen een biografie van Antoní Gaudí (zie ook Paris-Barcelone), de aartsreactionair die de architectuur op zijn kop zette: Bouwer van een wonder in wording. Meer Gaudí bij Gaudí Central en GreatBuildings Online.

[Vervolg] Interview met Studs Terkel: The Language of life and death.

etc

Karen Armstrong: September apocalypse: who, why and what next?

Robert Fisk: Will a few holes in the runway of Kandahar airport make a difference?

Max Pam (21/09): Zelfmoord.

Elsbeth Etty: Voedingsbodemtheorie.

Bernard-Henri Lévy: Ce qui n'est pas supportable.

In de Galeries Nationales du Grand Palais, Parijs, loopt sinds gisteren de tentoonstelling Paris-Barcelone. De Gaudí à Miró. Over de artistieke raakpunten en kruisbestuiving tussen beide steden in de periode 1888 (wereldtentoonstelling van Barcelona) tot 1937 (wereldtentoonstelling van Parijs). Met uitgebreide rondleiding op de website.

naipaul nobel

Anil Ramdas (NRC): Waarnemer zonder verwachtingen.

Le Monde: La compassion pour l'Inde d'un hindou de Trinidad.

Trinidad Express: Making a way in the world.

The Independent: Acerbic explorer of humanity's elusive truths.

The Guardian: Nightfall vision that has grown ever darker.

Libération: Naipaul, Nobel d'un monde défait.

etc

Ian Buruma: Nood aan zelfkritiek.

Robert Fisk: Who is copying who in war of words?

Timothy Garton Ash: Aanval hertekent Europese kaart.

Francis Fukuyama: We remain at the end of history.

J.L. Heldring: Gewettigd, maar ook doeltreffend?

Sharon Lerner: When crazy is normal.

Pierre Georges: L'anthrax, maintenant?

De Nobelprijs voor literatuur gaat dus naar V.S. Naipaul. Een prachtauteur die al jaren getipt wordt. Zou het comité hier op gewacht hebben?

etc

Maud Barlow: The charge of the Trade Brigade.

H.J.A. Hofland: De netwerkoorlog.

Natasha Walter: Where are the women in this war?

Umberto Eco: A propos de la "superiorité" occidentale.

Lieven De Cauter: De aardschokken van onze onhoudbare wereld.

Bij de opening van de Frankfurter Buchmesse meldt the Times dat er in de UK maandelijks meer dan een miljoen boeken tot pulp gerecycleerd worden: Pulped fiction.

In ArchtiectureWeek een reportage over het brownfield-project Westergasfabriek in Amsterdam: 'Inevitably, the Dutch love for the arts has produced a plan for a cultural urban park.' Amsterdam Gasworks reborn.

Op 11, 12 en 13 oktober het luik Retour van Aller/Retour Anvers in Nantes. Met o.a. Les frères Robert van de onvermijdelijke Arne Sierens en Tout est calme van Stan. Zie ook Le Monde: Actifs Arts des Flandres.

WTC etc

Ahmed Rashid (nov 1999): The Taliban, exporting extremism.

Robert Fisk: Lost in the rhetorical fog of war.

Francis Vanden Berghe: Propaganda is een wapen.

Pierre Marcelle: "Mon papa".

De Nobelprijs voor literatuur wordt donderdag a.s. bekendgemaakt. In het verleden ging Standaard-journalist Gaston Durnez elk jaar rond deze tijd de toekenning afwachten bij Louis-Paul Boon. Zoals bekend werd het daar nooit wat. Later deed zijn collega Marcel van Nieuwenborgh dat bij Hugo Claus. Zoals bekend tot nu idem. Marcel houdt het dit jaar op Philip Roth.

WTC etc

Robert Fisk: War disturbs the most dangerous political tectonic plate in the world.

Axel Buyse: Afghanistan, etnische implosie.

Béatrice Majnoni d'Intigano: Que vaut la vie humaine?

Alain Finkielkraut: Deconcertant progressisme.

Blake Morrison: Heroes to order.

Kirk Johnson: A city changed forever? Maybe not.

Mark Singer: Home is here.

De legendarische journalist Studs Terkel (bekend van zijn interviews met 'de gewone man' en zijn onschatbare waarde voor 'oral history' - zie dossiers bij The Writer, MPR en CNN) trok er op zijn 89ste nog eens op uit en interviewde mensen over sterven en de dood: Will the circle be unbroken?

WTC etc

Naomi Klein: Sign of the times.

Edward Said: The clash of ignorance.

Robert Fisk: This is a war of democracy versus evil, according to President Bush. It's just that there's not an awful lot of democracy around. Our friends are killers, crooks and torturers.

[Vervolg] De familiesatire `The Corrections' (van Jonathan Franzen) is een boek dat hoog inzet, stilistisch verbluft en dwingt tot doorlezen. Voor Pieter Steinz een demonstratie dat de berichten over de dood van de Amerikaanse roman, onlangs in the Atlantic Monthly (B.R. Myers, A reader's manifesto) zwaar overdreven zijn. [Meer...]

The Atlantic publiceert deze week een interview met Franzen: Mainstream and meaningful.

Van 15 oktober tot 15 november les Rencontres de la photographie Africaine in Bamako, Mali. Afrika gezien door Afrikaanse fotografen in een aantal nationale, thematische en monografische tentoonstellingen met centraal de internationale tentoonstelling Mémoires intimes d'un nouveau Millénaire. Veel foto's op de website van Les Rencontres en een galerie bij RFI.

Paul Scheffer bespreekt nieuwe studies naar kerk, staat en vrijdheid in de islam: het verdeelde huis van de islam. [Meer...]

WTC etc

Hans Verstraeten: Breaking news en journalistieke deontologie.

Morgen Vredeswandeling in Brussel.

Paul Vanden Bavière: De haat tegen de Verenigde Staten.

Jean-François Kahn: Cette nouvelle Amérique qui surgit de la tragédie.

Salman Rushdie: Let's get back to life.

Mokhiber & Weissman: The big bank's dirty little secret.

En dit is volgens Inside Internet de mooiste site van het land: Fuse.be.

Van 8 tot 18 oktober het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen te Gent. Met o.a. de première van The Discovery of Heaven van Jeroen Krabbé naar Harry Mulisch' De ontdekking van de hemel. Stephen Fry speelt Onno Quist: Harry Mulisch geestig? ,,Not exactly'' [Meer...]

WTC etc

Marc Chavannes: Amerika worstelt met patriottisme.

Robert Fisk: The Arabs will ensure they receive a political reward for their support. / This loose conjecture is unlikely to cut much ice with the Arab nations.

Mohammed Benzakour: Wij zijn niet allen New Yorkers!

ArchitectureWeek: Pentagon battered but firm.

Jacob Levich: Happy New Year: It's 1984.

Global?!

Jeroen Olyslaegers: Slecht scenario, slappe film.

Naomi Klein: Using Crisis to take on the Fakes.

Emile Brugman richtte tien jaar geleden uitgeverij Atlas op. 'De auteurs het gevoel geven dat ze een huis hebben waar ze altijd kunnen binnenlopen. En dat kost veel tijd en energie. De literatuur gaat boven alles.' [Meer...]

Mondialisering/Globalisering

HJA Hofland: Meer champagne.

Guy Verhofstadt: Pleidooi voor een ethische globalisering.

Stefaan Declercq (Oxfam) Wij, globalisten...

Wereldwijd: Tien gedachten waarom een andere wereld nodig is.

int. Immanuel Wallerstein: Het einde van de economie.

Marc Moulin. Vroege jaren zeventig Kingkong op RTBF. Iedere avond 4 uur lang de muziek die je moest horen, met de meest geslaagde begintune aller tijden, 'Call to the higher consciousnes' van Larry Coryell. Eind jaren zeventig ieder weekend 24 uur Radio Cité. Tussendoor maakte deze Belgische John Peel ook nog zelf muziek: eerst met Placebo, daarna met Telex, een ludiek soort Kraftwerk. Later was hij vooral in de journalistiek actief (Les humoeurs de Marc Moulin) en nu is er de cd Top Secret bij Blue Note. 'Door mijn ervaring als journalist om eveneens met taal te spelen, heb ik de frisheid in muziek herontdekt.' [Meer...]

Ian Buruma: New concepts of war need rethinking.

Michael Ignatieff: It's war - but it doesn't have to be dirty.

Dick Crepeau: Lost and found.

[Vervolg] Ook de BBC heeft een site bij de Tate-tentoonstelling Surrealism: Desire Unbound. Met oa een interview met ex-Monty Python Terry Gilliam: 'Freud is a bore!' [Meer...]

Cees Nooteboom en Philippe Sollers in gesprek over Europa, cette "démocratie de détails" et son art de vivre. Deux Européens à Paris.